آمریکا قبل از جنگ جهانی دوم خط مشی انزواطلبی را به عنوان محور اصلی سیاست خارجی خود انتخاب کرده بود. این سیاست باعث شده بود تا آمریکا از اتخاذ سیاست‌های استعماری دور باشد. بر این اساس، ایران در دوره مشروطه و در راستای فائق آمدن بر مشکلات خود، تصمیم گرفت برای اولین بار از یک گروه مستشاری اقتصادی بهره ببرد.

بسیاری عنوان می‌کنند ژنرال 4 ستاره نیروی دریایی آمریکا یعنی «رابرت هایز» برای انجام یک کودتا آمده است و وظیفه اش هماهنگ کردن نظامیان بلندپایه ایران در این راستاست اما برخی از اسناد نشان می‌دهد که آمریکایی ها بیشتر نگران منافع خود در ایران بودند. یکی از نگرانی‌های آمریکایی ها موضوع قراردادهای تسلیحاتی و سلاح هایی بود که به ایران فروخته بودند تا جیب ...

حسن ارسنجانی وزیر کشاورزی و عامل اصلی برنامه اصلاحات ارضی در ایران و بعدها سفیر ایران در ایتالیا بود. وی سخنانی صریح درباره اهداف این برنامه دولت که از سوی واشنگتن به سلسله پهلوی دیکته شده بود، سخن می گوید و مطرح می کند که روسیه و محمدرضا شاه پهلوی چندان با این برنامه موافق نبودند.

انگلیس از جنبش جنگل هراس زیادی داشت و با ترفندهای مختلفی تلاش کرد تا این جنبش را به مشروطیت و نبود حکومت مرکزی باثبات ربط دهد. اتخاذ این دیدگاه می‌توانست دو هدف مهم انگلیس را محقق سازد، از یک سو وجود یک مستبد وابسته را توجیه می‌کرد، از سویی مجوز سرکوب جنبش جنگل را صادر می‌کرد.

مشهور است که کارتر پس از پیروزی انقلاب اسلامی سازمان سیا را در عدم درک وقوع چنین انقلابی مورد شماتت قرار داد. اما مشکل تنها در سازمان سیا نبود. تحلیل گران غربی نیز دست کمی از شاه نداشتند. عباراتی که در ادامه می آید درک یک تحلیل گر غربی را از وضعیت شاه، سران ارتش و جایگاه آنان نشان می دهد و می تواند به ما بگوید چقدر درک شرق شناسان از روابط میان قدرتمندان ...

بخش قابل توجهی از آلمانی‌هایی که در ایران حضور داشتند، به کار جاسوسی و عملیات خرابکارانه اشتغال داشتند. این افراد که با موافقت ضمنی رضاشاه به ایران آمده بودند تحت عناوین و تشکیلات متعدد به اقدامات مرتبط، مشغول بودند

مدت محکومیت زندانیان سیاسی، کاملاً طولانی بوده و گاه نامشخص و نامعین بود. زندانیان هیچ راه گریزی برای نجات از زندان نداشتند مگر آنکه به خواسته‌های رژیم تن داده و مطابق با آن رفتار نمایند. یکی از این خواسته‌ها اعلام ندامت و یا اعتراف اجباری بود.

بسیاری از احزاب، نهادها و سازمان‌های سیاسی حکومت پهلوی تحت کنترل کشورهای غربی بوده و یا ارتباط نزدیک و تنگاتنگی با آنان داشتند. درواقع بسیاری از نهادهای امنیتی و اطلاعاتی غرب همچون آمریکا با نزدیکی به سازمان‌ها و نهادهای سیاسی ایران، به کسب اطلاعات مورد نیاز خود اقدام می‌کردند و از این طریق به سیاست‌های مورد نظر خود مبادرت می‌نمودند. حزب ایران نوین ...

یکی از دلایل حمایت حکومت پهلوی از فعالیت‌های محافل صهیونیستی در ایران مسائل سیاسی و به زعم پادشاهان پهلوی مسائل امنیتی بود. چنانچه رضا شاه بر این باور بود که حمایت از صهیونیسم می‌تواند منجر به امنیت در کشور گردد. در حالی که هدف نهایی او حفظ قدرت استبدادی خود بود.

از 17 شهریور 1357 به بعد، تعداد حوادث سیاسی رخ داده به حدی زیاد بود که دیگر تصور آرامش در شهرهای ایران، تصوری دور و غیرقابل باور بود. طی آن روزها و ماه‌ها، چندین حادثه سیاسی دیگر نیز رخ داد که بر شتاب گرفتن تحولات تاثیر زیادی داشت.

روش تبلیغات احزاب پهلوی کاملاً خارج از فرآیند قانونی قرار داشت. به عبارتی احزاب به جای آنکه از طریق روش‌های قانونی در پی جلب آرا مردمی باشند، به طرق دیگر این روند را طی می‌کردند. برای تبیین بیشتر این موضوع می‌توان نحوه تبلیغات حزب ایران نوین را مشاهده کرد.

بعد از پایان غائله آذربایجان و نقش اساسی قوام‌السلطنه، محمدرضا شاه تلاش نمود از نخست‌وزیرانی مطیع و تابع استفاده کند، زیرا وجود نخست‌وزیرانی چون قوام السلطنه ضمن به نمایش گذاردن ضعف شاه، تبعتی از اوامر و سیاست‌های شاه نیز نداشتند. با این حال او با انتخاب رزم آرا هم دچار مخاطراتی شد.

بعد از آنکه سیاست‌های ضداسلامی و ضدروحانیت رضاشاه آغاز شد، بسیاری از علما به مخالفت با او پرداختند. مخالفت با رضاشاه در حالی صورت گرفت که رضاشاه فضای رعب و وحشت‌آوری ایجاد کرده بود. از این رو بسیاری از روحانیون می‌دانستند فرجام مخالفت‌هایشان چه خواهد بود. با این حال بسیاری از آنان به مبارزه پرداختند و متحمل شکنجه‌های زیادی شدند.

سیستم قضایی حکومت پهلوی گرچه نحوه محاکم تخطی‌کاران را مشخص کرده بود؛ اما عملاً محاکمه افراد بدون هیچ ضابطه قانونمندی انجام می‌شد. چنانچه در برخی از محاکمات افرادی بی‌گناه به راحتی کشته می‌شدند و افراد به ظاهر تخطی‌کار نیز بدون رسیدگی به جرم خود، به راحتی مجازات می‌شدند.

بعد از بحران نفت در سال‌های نخست دهه ۱۹۷۰، بسیاری از کشورهای صنعتی به انرژی اتمی هجوم بردند. در آن زمان نه تنها تولید اورانیوم کافی به نظر نمی‌رسید بلکه گنجایش کارخانه‌های غنی‌سازی اورانیوم هم محدود بود و تنها آمریکا و تا حدی هم شوروی، خدمات غنی کردن اورانیوم را می‌فروختند.

رضاشاه اقدامات سیاسی و اقتصادی خود را با عنوان نوسازی ایران آغاز نمود. او برای پیشبرد این هدف، مذهب و سنت را مورد تهاجم قرار داد و بر این باور بود که با دور شدن از انگاره‌های سنتی و مذهبی می‌توان به توسعه و پیشرفت رسید.

استبداد حکومتی باعث شده بود تا بسیاری از نزدیکان رضا شاه نیز علیرغم خوش خدمتی به شاه و حکومت، در مواقعی قدرت رویارویی با او را نداشته باشند. چنانچه بسیاری از فرماندهان برجسته نظامی نیز در مواقعی دچار این ترس و لرز می‌شدند

در سال 57 و قبل از پیروزی انقلاب، فضایی از آزادی‌های سیاسی در ایران به وجود آمد که از آن با عنوان نوزایی آزادی‌های سیاسی نیز یاد شده است. مطابق با این شرایط مردم آزادی‌های زیادی به دست آوردند و می‌توانستند به راحتی راجع‌به هر موضوع سیاسی صحبت یا انتقاد کنند. البته این آزادی، بخشی از حربه سیاسی حکومت برای آرام کردن مخالفان بود. حربه‌ای که در نهایت به ...

بازار یکی از محافل مهم مخالفان حکومت پهلوی محسوب می‌شد. بطوری که هر چه به انقلاب نزدیک می‌شویم قدرت آن به عنوان یک جریان در کنار روحانیت افزایش می‌یابد. در واقع بتدریج بسیاری از جوانان مذهبی دست به فعالیت‌های گسترده زدند و بازار نقش پررنگ‌تر و انقلابی‌تری ایفا کرد.

تقلبات انتخاباتی در مجالس دوره رضاشاه و دهه 1320 باعث شده بود تا بسیاری از طرح‌های و لوایح موردنظر برخی از نمایندگان بی‌طرف با مشکل عدم تصویب روبرو گردد. چرا که بسیاری از نمایندگان از حامیان سیاست خارجی به خصوص انگلیس بودند و مانع از تصویب طرح‌های که به نفع این کشور بود، می‌شدند. این نگرانی را می‌توان در خاطرات دکتر مصدق پیرامون نخست‌وزیری سیدضیا مشاهده ...