تلقی حکومت شاه از قیام 15 خرداد 1342

حکومت شاه بعد از قیام 15 خرداد به جای واقع‌بینی و تحلیل منطقی از حوادث 15 خرداد، به تئوری‌های توطئه روی آورد. شاه و حکومت، قیام 15 خرداد را توطئه کشورهای خارجی از جمله کشورهایی که رابطه حکومت با آن‌ها مناسب نبود، نسبت داد:

«مأموران رژیم افزون بر اقدامات خشونت‌بار بر ضد مخالفان در یک اقدام تبلیغاتی گسترده کوشیدند که قیام پانزده خرداد را به عوامل خارجی نسبت دهند. پاکروان رئیس ساواک در اظهارات خود که در رسانه‌‌های خارجی نیز بازتاب داشت ادعا کرد: طرح انجام تظاهرات و اغتشاشات امروز به وسیله یک دولت بیگانه تأمین گشته است. وی تأکید کرد که از قراین محکم این طور نتیجه گرفته شده که جمال عبدالناصر رئیس جمهوری مصر محرک این اغتشاش است. دادستان فرمانداری نظامی تهران نیز در مصاحبه‌ای به گرفتن پول توسط تظاهر کنندگان برای ایجاد آشوب اشاره‌‌ می‌کند. اما این روش مأموران رژیم، نتیجه عکس به بار آورد و در برخی گزارش‌ها شایعات خودساخته را تکذیب‌‌‌‌ می‌‌کنند.»

منبع: علیرضا زهیری، عصر پهلوی به روایت اسناد ساواک، تهران، دفتر نشر و پخش معارف، 1379، ص 236