حکومت پهلوی تا سال 1356 متوجه عمق بحران‌های سیاسی و اقتصادی نشده بود. شاه که همواره اهمیت نارضایتی‌های مردمی را دست کم می‌گرفت طی سال‌های آخر عمر خود با مشکل انتخاب رهیافت مناسب مواجه شد

در دهه 1350 شمسی دکترینی از سوی نیکسون ارائه شد که یکی از محورهای مهم آن ایران بود. این دکترین بر چند پایه محوری قرار داشت؛ اما مهم‌ترین پایه آن بر بعد نظامی محدود بود و به پایبندی آمریکا به تعهدات خود در قبال هم‌پیمانانش تاکید داشت

شاه در سال 1356 با موقعیت جدیدی مواجه شد. موقعیتی که باعث شد تا شاه دست به اقداماتی جدید و البته شتابزده بزند. اقدامات شاه در نهایت نه تنها باعث برون رفت او از بحران‌ها نشد بلکه باعث شد تا بسیاری از سیاست‌های او همچون سیاست کاهش فشار که با هدف کم کردن فشارهای داخلی و خارجی تدوین شده بودند نیز با شکست مواجه شوند

هزینه‌های نظامی همیشه بخش مهم بودجه را تشکیل می‌داد. این وضعیت حتی در مواردی که کشور با کسری بودجه مواجه می‌شد نیز صادق بود. این در حالی بود که بخش‌های غیرنظامی همچون آموزش و پرورش در اولیت‌های پایین‌تر قرار داشتند

حزب رستاخیز در دهه 1350 تاسیس شد و طی آن احزاب دیگر به طور کلی منحل شدند. گرچه تا پیش از تاسیس حزب رستاخیز، فعالیتهای سیاسی آزادانه نیز در کشور ممنوع بود؛ اما تاسیس رستاخیز تاثیرات خاصی بر وضعیت سیاسی کشور داشت

مظفرالدین شاه قاجار در دوران سلطنت خود با فشارهای داخلی و خارجی متعددی مواجه بود. یکی از مهم‌ترین این فشارها، درخواست‌های مردم و روشنفکران برای ایجاد عدالتخانه و محدود کردن قدرت مطلق شاه بود.

بعد از اجرای دکترین نیکسون، آمریکا با چالش حقوق بشر و فروش اسلحه به ایران مواجه بود. این دو موضوع در تضاد با یکدیگر قرار داشتند و فروش اسلحه به ایران می‌توانست به معنای نقض حقوق بشر تلقی گردد. موضوع حقوق بشر از نظر آمریکا پیش از آنکه متوجه مردم ایران باشد با منافع ملی آمریکا در ارتباط بود.

اینکه علم با همه تبحر و افراط در عیاشی به شاه توصیه می کند افراط نکند گواه گویایی بر فساد عمیق محمدرضا پهلوی است. فردی که در خاطرات علم ادعا می شود خود را وقف ملت ایران کرده است.

شاه در راستای ایجاد مشروعیت حکومت خود در دهه 1350 سیاست‌های جدیدی را پیش رو گرفت. یکی از این سیاست‌ها، سیاست‌ کاهش فشار بود. سیاست کاهش فشار با هدف کاهش هر نوع فشار اقتصادی و نظامی از سوی داخل و خارج از کشور اتخاذ شد

مجلس، مهم‌ترین نهاد سیاسی ایران در دوره جنگ جهانی اول بود که می‌توانست از عهده بحران جنگ برآید. اما برخلاف این انتظار، دولتمردان در زمانی که به تصمیمات مجلس نیاز داشتند سکوت کردند و در زمانی که باید مجلس را به حالت تعطیلی در می‌آوردند آن را دایر نمودند

شاه در سال 1357 در حرکتی نمایشی دستور داد برخی از عوامل حکومت دستگیر شده و روانه زندان شوند. ظاهرا جرم افراد دستگیر شده فساد مالی و سیاسی بود. شاه درصدد بود با این اقدام خود را مصمم به مبارزه با فساد نشان دهد. امیرعباس هویدا از جمله دستگیرشدگان بود. جالب است در زمانی که هویدا در زندان بود، دوستانی که با او ملاقات داشتند، بیشتر از عوامل اسرائیلی بودند...

روزنامه رعد یکی از روزنامه‌های مهم در دوره مشروطه و بعد از آن است که بسیاری از تحولات سیاسی و اقتصادی کشور را تحت پوشش قرار می‌داد. این روزنامه در بحران 1296 یا بحران نان نیز نگاه خاصی به این موضوع داشته است

آمریکا یکی از بزرگ‌ترین حامیان سیاسی محمدرضا پهلوی بود. با این حال در طول سلطنت محمدرضا پهلوی روابط ایران با آمریکا در حالت بحرانی نیز قرار گرفت. البته منظور از رابطه ایران رابطه شخص شاه با آمریکا بود. این بحران‌ها معمولا ناشی از بدبینی شاه نسبت به برخی از اشخاص بود

آمریکا اولین بار در دوره پهلوی وارد معادلات سیاسی ایران شد؛ زیرا این کشور به دلیل سیاست انزواطلبی تمایل چندانی جهت حضور و مداخله در سیاست خارجی کشورهای دیگر را نداشت. اما علیرغم انتخاب این سیاست، ردپای آمریکا در برخی از مسائل سیاسی و اقتصادی ایران در دوران پیش از پهلوی نیز مشاهده می‌شود

محاکمه دکتر محمد مصدق و سرتیپ ریاحی، یکی از وقایع تاریخ معاصر ایران است که در سال 1332 (1953 میلادی) پس از کودتای 28 مرداد به وقوع پیوست. این محاکمه نه تنها به عنوان یک رویداد قضایی، بلکه به دلیل زمینه‌های سیاسی و اجتماعی آن، اهمیت زیادی دارد.

در زمان تدوین قانون اساسی، افراد و گروه‌های مختلفی بر سر تهیه مواد و تصویب آن به مخالفت برخاستند. با این حال مهم‌ترین اختلاف و مخالفت از سوی شیخ فضل‌الله نوری بود که به دلایل مختلف، قانون اساسی مشروطه را در تضاد با موازین دینی می‌دانست

بسیاری از شخصیت‌های سیاسی حکومت پهلوی، تحصیلکرده‌های غربی بودند که نه تنها با سیاست و فرهنگ ایران آشنا نبودند؛ بلکه حتی به زبان فارسی نیز تسلط و اشراف نداشتند. امیرعباس هویدا از جمله این افراد بود که حتی در محیط خانه خود نیز به فارسی صحبت نمی‌کرد

شاه ترس عجیب و خاصی از شوروی و بلوک شرق داشت. او به دلیل عدم اطلاعات کافی، شوروی را بزرگ‌ترین خطر برای ایران می‌دانست. همین موضوع باعث شده بود تا رابطه با شوروی و چپ‌ها با فراز و نشیب‌های فراوانی همراه باشد

اختلاف و جدایی آیت‌الله کاشانی و دکتر مصدق یکی از فصل‌های غم‌انگیز تاریخ معاصر ایران است. گرچه اختلاف این دو رهبر سیاسی به دلیل برخی از مسائل جدی روی داد؛ اما به نظر می‌رسد برخی از افراد نیز با دلایل خاص خود به اختلافات دامن می‌زدند

از میان نخست وزیران پهلوی اول، بدون شک محمدعلی فروغی جایگاه ویژه ای در تحولات سیاسی داشت. وی که به عنوان اولین و آخرین نخست وزیر رضاخان انتخاب شده بود؛ روابط بسیار ویژه و خاصی با رضاخان داشت. به اعتقاد اکثریت درباریان و دولتمردان پهلوی اول، رضاشاه در رفتار با فروغی خصوصیتی داشت که با هیچ یک از وزراء و رجال مملکت، آن خصوصیت و رفتار را نداشت . . .