در بهبوهه جنگ جهانی دوم، ایران توسط متفقین به اشغال درآمد. ظاهرا بهانه اشغال، کمک به روسیه و رساندن مهمات به این کشور بود. البته سیاستهای رضاشاه که در راستای حمایت از آلمان قرار داشت نیز در این تصمیم بیتاثیر نبود؛ اما هر چه که بود اقدام متفقین در اشغال کشور، تاثیرات سیاسی و اقتصادی سنگینی برای کشور داشت.
روحانیت در دهه 1330- 1340 حضور آشکار و مستقیمی در مبارزات سیاسی نداشت. با این حال، دوره مذکور دوره مناسبی برای حوزه و روحانیت جهت تدوین پایههای تئوریک مبارزات سیاسی بود. ذر این دوره اقداماتی از سوی جریانات مختلف شکل گرفت و تحت اتفاقاتی چون حضور شهید مطهری در دانشگاه تهران، مبارزات سیاسی گروههای مبارز راه خود را پیدا کرد.
پس از تصویب لایحه ملی شدن صنعت نفت ایران در ۲۹ اسفند ۱۳۲۹ شمسی در مجلس سنا، دکتر مصدق به عنوان نخستوزیر ایران درصدد اجرای این قانون برآمد. دولت ایران در این زمان، آمادگی داشت که خود مستقیما نفت را صادر نماید. از آن طرف با خلعید از شرکت نفت انگلستان که از سالها قبل بر چاههای نفت ایران خیمه زده بود، دولت این کشور را به عکسالعمل واداشت و کشتی جنگی ...
امام فعالیتهای سیاسی خود را از دهه 1330 آغاز کرد. فعالیتهای ایشان در این دوره بیشتر فعالیتهای نظری بود و کمتر جنبه عملی داشت. با این حال ایشان در این دوره، پایه نظری ایدئولوژی و طرحهای عملی خود را ایجاد کردند
شاه افغانستان در اينزمان امان الله خان است(1919-1929 م.)وى بر اثر مسافرتهاى خود به ايران و تركيه و مطالعه اوضاع اجتماعى ممالك نامبرده در مراجعت به افغانستان مبادرت به اصلاحاتى كرد،ليكن به علت قيام بچه سقا و شورشهاى ديگر در سال 1929 م.استعفا كرد و عازم ايتاليا گرديد
شاه میدانست مخالفت روحانیون با سیاستهای او از جمله موضوع رفراندم میتواند مشروعیت اقدامات او را از بین ببرد. از این رو برای آنکه مشروعیت لازم جهت اقدامات سیاسی خود را به دست آورد از هر شانتاژ تبلیغاتی استفاده میکرد
یکی از اصول اساسی لایحه انقلاب سفید اعطای حق رای به زنان و تغییر جایگاه سیاسی آنان بود. این اصل در ظاهر یک اصل بنیادین بود که میتوانست به نفع زنان باشد. اما در عمل نتایج این سیاست تنها به نفع برخی از زنان تمام شد
ایران در دوره پهلوی دوم دورهای از نوسازی نابسامان را در پیش گرفت که نتیجه آن افزایش نابرابری و فساد بود. او برای اینکه این شکل را از نوسازی را باب میل خود ادامه دهد پیش از هرچیز باید روحانیت را از پیش رو بر میداشت
روسیه و انگلیس در زمان جنگ جهانی اول و اشغال کشور از هر بهانهای برای افزایش دامنه نفوذ خود در ایران استفاده کردند. از جمله این بهانهها میتوان به اولتیماتوم دو کشور در روز چهارم شوال سال 1334 اشاره کرد که طی آن روسیه و انگلیس درصدد تسلط بر امور نظامی کشور برآمدند
در دوره رضاشاه بخش مهمی از پولهای کشور به بانکهای نیویورک انتقال یافته بود. جالب است که این موضوع کاملا به صورت پنهانی صورت گرفته بود؛ اما وقوع برخی از مسائل باعث علنی شدن این موضوع شد و مقدار این پول توسط منابع مختلف ثبت شد.
شاه میدانست همراهی یا مخالفت روحانیون با رفراندوم لایحه انقلاب سفید میتواند بر نتیجه آن تاثیرگذار باشد. از این رو با حربههای مختلف تلاش میکرد روحانیون را از موافقان رفراندم نشان دهد. شاه برای این کار به حربههای مختلفی دست زد
شهید دستغیب، مبارزات خود را در همراهی با امام آغاز کرد. مشی سیاسی مبارزاتی ایشان مشی متفاوت و مستقلی نبود؛ بلکه مشی امام بود. شهید دستغیب در مسیر مبارزات خود، بارها و به دلیل همراهی با امام نیز دستگیر و روانه زندان شد.
آمریکا برای کسب درآمد خود ایران را به وارد کننده عمده سلاح های خود تبدیل کرده بود و لقب «ژاندارم منطقه» را به ایران رژیم پهلوی داده بود. موضوعی که امروز برخی از کشورهای خلیجی دچار آن شده اند. درحالی ایران به انبار مهمات و اسلحه های آمریکایی بدل شده بود که واقعیت ماجرا این بود که این تجهیزات نه تنها ایران را از لحاظ نظامی قدرتمند نمی کرد بلکه مشکلات ...
رانت بانکی یکی از مشخصههای فساد اقتصادی در دهه 40 و 50 شمسی بود که ریشه آن به افزایش قیمت نفت در این دو دهه بازمیگشت. بر این اساس بسیاری از نزدیکان شاه و رژیم بدون محدودیت از وامهای کلان بانکی بهرهمند میشدند که در بسیاری از موارد نرخ بهره آن بسیار کمتر از تورم بود. این گروه علیرغم نزدیکی به رژیم، به مخالفت با هرگونه سیاست ضدرانتی میپرداختند
ایران و شوروی در دوره رضاشاه علاوه بر روابط اقتصادی، روابط سیاسی گستردهای نیز داشتند. اما رضاشاه همواره به روابط کمونیستها با دیده سوظن و تردید مینگریست. این تردید در سال 1308 و طی یک اتفاق، بسیار قویتر شد و روابط سیاسی دو کشور را تیره کرد. عدهای معتقدند رضاشاه همواره به دنبال بهانهای برای قطع روابط سیاسی خود با شوروی بود و از آن جریان به خوبی ...
بسیاری تصور میکنند که روابط ایران و شوروی در دوره رضاشاه به دلیل بدبینی رضاشاه به کمونیستها، بسیار تیره بود، اما برخلاف این تصور دو کشور در برخی از زمینهها روابط گستردهای داشتند و حتی این کشور در زمینه اقتصادی، فعالیتهای زیادی داشت.
اسدالله علم یکی از مهمترین شخصیتهای سیاسی نزدیک به شاه و البته مهم در بسیاری از تحولات سیاسی حکومت پهلوی بود. او گذشته از آن که دوست صمیمی شاه بود، مشاور دهنده اصلی در بسیاری از تحولات سیاسی نیز بود. چنانچه فقدان او به شاه ضربه بزرگی وارد کرد.
بیماری هلندی اصطلاح مشهوری است که به تزریق پول و منابع مالی ناشی از فروش منابع زیر زمینی در اقتصاد کشور اشاره دارد. امری که چون اولین بار در هلند روی داد به بیماری هلندی مشهور شد. حکومت ایران مدت کوتاهی پس از هلند و به دنبال گرانی نفت در ابتدای دهه 1350 و سرازیر شدن پول به اقتصاد کشور به این بیماری دچار شد
شاه قبل از انجام رفراندم به شهر قم سفر کرد او امیدوار بد با این سفر نظر مساعد روحانیون جهت رفراندم را کسب کند؛ اما برخلاف این تصور، مردم و روحانیون مخالفت خود را بیشتر و علنیتر کردند. این موضوع باعث شد تا شاه نیز لحن و رفتار خود با مخالفان را تغییر دهد.