تملق و چاپلوسی یکی از ویژگی‌های بارز رجال عصر پهلوی بوده است. در اولین سند امروز می‌بینیم که «پروفسور عدل» دبیر کل حزب مردم در سال 1342 چگونه این ویژگی مذموم را از خود نشان داده است. سند زیر علاوه بر نشان دادن روحیه‌ی آقای عدل، اختلافات و دسته‌بندی‌های درون حزب مردم را نیز نشان داده است.

دستگیری «آیت‌الله شهید سیدعبدالحسین دستغیب» در سال 1343 و واکنش‌ روحانیون به این اقدام موضوع این سند می‌باشد. بر اساس این سند پس از دستگیری آیت‌الله دستغیب عده‌ای از روحانیون در منزل مرحوم آیت‌الله حاج شیخ بهاء الدین محلاتی اجتماع و خواستار آزادی ایشان شده‌اند.

اعمال فشار و سخت‌گیری رژیم پهلوی علیه انقلابیون در سال‌های 1356 و 1357 به چنان حدی رسید که نمایندگانی از «کمیته بین المللی صلیب سرخ» برای بازدید از وضعیت زندانیان سیاسی به ایران عزیمت کردند.

این سند، راجع به شعارهای مردم در فروردین ماه 1357 در این سند مأمورین ساواک همه‌ی شعارهایی را که در آن روزها داده می‌شد را گردآوری و گزارش کرده‌اند.

آیة الله بهاءالدین محلاتی، مبارزات سیاسی ـ اجتماعی خود را از سال ۱۳۲۵ش. به بعد شروع کرد. در آن هنگام تب آزادیخواهی بالا رفته بود و این مرد مجاهد نیز با تحولات سیاسی حاکم بر جامعه در دوران حکومت دکتر مصدق ، همگام بود

پس از آن‌که شاه توانست در سال‌های بعد از کودتای 28مرداد1332، نهادهای مشارکت قانونی و نیروها و سازمان‌های اجتماعی غیر رسمی را به کلی نابود سازد و فعالیت آنها را ممنوع کند.

انتشار اعلامیه‌ی امام به مناسبت چهلمین روز واقعه‌ی تبریز در سال 1357، امام در این اعلامیه ضمن بزرگداشت یاد شهدای تبریز موضوعات مهمی چون، محو رژیم پهلوی، قطع دست بیگانگان، حفظ اتحاد میان همه گروهها و مردم، توجه به اسلام و مبانی سیاسی آن، کناره‌گیری از مکاتب غیر اسلامی، پرداختن به تجاوزات اسرائیل در جنوب لبنان و ... را مطرح کرده‌اند.

این سند نشان می‌دهد که در یک طرف روحانیت و نیروهای مذهبی قرار داشتند که سال 1341 را عزای عمومی اعلام کرده بودند و در طرف دیگر ایادی رژیم پهلوی بودند که به جشن و پایکوبی غیر متعارف می‌پرداختند.

سندی که در ادامه می‌آید، خریدهای فریده دیبا، مادر فرح پهلوی در سال 1355 را نشان می‌دهد. این خریدها که شامل گردنبند و گوشواره‌های مروارید می‌باشد به مؤسسه اویدا ژاپن سفارش داده شده‌اند. این اسناد به خوبی خوانندگان را در جریان مخارج اعضای دربار پهلوی که از بیت المال پرداخت می‌شد، قرار می‌دهد.

اعلامیه 9 ماده ای حکم می کنم صادره از سوی رضاخان رئیس دیویزیون قزاق. بعد از پیروزی کودتاچیان در سوم اسفند 1299 شمسی، رضاخان جهت کنترل و محدودسازی مخالفان کودتا و همچنین تحکیم پایه های قدرت کابینه کودتا، اعلامیه ای 9 ماده ای با هدف ایجاد ارعاب و وحشت و در نتیجه سرکوب مخالفان کودتا صادر نمود.

امروز تهران شرایط سخت و پرالتهابی را تجربه می‌کرد. درگیری‌ها بین مأمورین فرمانداری نظامی از یکسو و پرسنل نیروی هوایی و مردم از سوی دیگر در فرح‌آباد که از شب قبل آغاز شده بود، ادامه داشت. مأمورین حکومت نظامی دچار تلفات و خسارات زیادی شده‌ بودند و در پادگان مهرآباد درگیری میان نظامیان نیروی هوائی و مخالفان در جریان بود. در شهر اخباری مبنی بر کشته شدن ...

خاندان پهلوی به رغم اینکه در یک جامعه اسلامی زندگی می‌کردند، اما هرگز تقیدی به رعایت مسائل شرعی از خود نشان نمی‌دادند. اسناد ساواک نشان می‌دهد که اکثر اعضای خانواده‌ی پهلوی و وابستگان به دربار، در انواع مفاسد مالی و اخلاقی غرق بوده و هیچگونه توجهی به ماهیت اسلامی جامعه نداشته‌اند.

اسناد موجود گزارش‌هایی از اوضاع اجتماعی و سیاسی ایران را در روز یازدهم بهمن ماه سال 1357 نشان می‌دهد. اعلام همبستگی نیروهای هوانیروز و همافران با انقلابیون در شهرهای مختلف ادامه داشت. پس از اعلام همبستگی نیروهای هوانیروز کرمان و مسجد سلیمان با انقلاب اسلامی مردم، بیش از چهل نفر از آن‌ها به وسیله فرمانداری نظامی دستگیر و با یک فروند هواپیمای c130 به ...

دکتر علی امینی یک سال قبل از تکیه بر مسند نخست وزیری در سال 1341، در دیداری با «مئیر عزری» از چهره‌های متنفذ صهیونیست در ایران، خود را از علاقمندان به اسرائیل معرفی می‌کند.

اجرای طرح استعماری کشف حجاب در ایران با عنوان «تجدد نسوان» با اعمال فشار و خشونت زیادی همراه بود. بر اساس اسناد موجود امرای سیاسی و نظامی رژیم پهلوی از پیشگامان این طرح بوده‌اند.

خروج محمدرضا پهلوی از کشور نه تنها باعث شادی مردم داخل کشور شد که بسیاری از ایرانیان خارج از کشور را نیز به واکنش برانگیخت. در سند دیگر امروز می‌بینیم که دانشجویان ایرانی مقیم هند به همین منظور دست به تظاهرات زده‌اند.

از ویژگی‌های رجال عصر پهلوی وابستگی آن‌ها به یکی از دو جریان آمریکایی یا انگلیسی بود. متأسفانه این افراد به خاطر سابقه‌ی ذهنی‌شان در مورد دخالت بیگانگان در کشور انجام هر امری را صرفاً از مجاری بیگانگان قابل تحقق می‌دانستند.

از ویژگی‌های بارز اخلاقی محمدرضا پهلوی که در خاطرات نزدیکان وی چون اسدالله علم و حسین فردوست بارها به آن اشاره شده، مسأله‌ی زن بارگی وی می‌باشد. محمدرضا پهلوی در این راه چنان آلوده شده بود که به رغم جایگاهی که داشت و انعکاسی که این اخبار در کشور و مطبوعات جهان بر جای می‌گذاشت، هرگز این رفتار غیر اخلاقی و غیر دینی را تعدیل نکرد.

هم‌سویی جبهه ملی با سیاست‌های آمریکا در اسناد زیادی  ارائه شده است . این سند نیز به این موضوع اختصاص دارد. این سند نشان می‌دهد که هیات اجرائیه‌ی جبهه‌ی ملی خواستار توقف انتقاد از سیاست‌های آمریکا شده است.

لیلی امیرارجمند مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و از دوستان صمیمی فرح پهلوی با کارولی هاکلر کاردار وابسته سفارت مجارستان و عضو سرویس اطلاعاتی این کشور.